10 rzeczy, z których można zrezygnować, by zacząć oszczędzać

Wielu moich realnych znajomych oraz czytelników bloga zadawało mi pytanie, skąd wziąć te nadwyżki, które będzie można odkładać. W ich opinii kupują jedynie niezbędne rzeczy i po prostu nie mają z czego zrezygnować. Po krótkiej rozmowie i przejrzeniu ich budżetu zawsze udawało się znaleźć kilka pozycji, które dawało się zlikwidować, generując tym samym kwotę, którą dałoby się odkładać. Oczywiście nie wszystkim się udało, ale postanowiłem zaprezentować kilka najpowszechniejszych produktów i usług, za które przepłacamy. Warto zapoznać się z tą listą i zastanowić, czy przypadkiem nie dotyczy także nas.

1. Abonament Telefoniczny. Okazuje się, że często płacimy cyklicznie za usługi, z których nie korzystamy. Najpopularniejsze, za co przepłacamy to umowa na telefon. Chcemy mieć nowy aparat co dwa lata, więc płacimy wyższy abonament. A może nowy telefon wcale nie jest nam potrzebny tak często? Jaka byłaby cena abonamentu bez wymiany aparatu? Czy na pewno potrzebujemy właśnie takiego pakietu?

2. Abonamenty Inne. Warto sprawdzić wszystkie cykliczne opłaty - telewizję, internet, prąd a nawet karnet na siłownię. Może inny usługodawca ma tańsze usługi? Może nie wykorzystywaliśmy karnetu na siłownię przez ostatnie dwa miesiące i bardziej opłaci się kupić jednorazowy wstęp? Zrezygnujmy z usług, z których nie korzystamy.

3. Płatne konta, karty. Banki biją się o klientów. Z powodzeniem można znaleźć bezpłatne konta internetowe, darmowe karty kredytowe, lub przynajmniej takie, które są darmowe po spełnieniu konkretnych warunków. Poza tym, jeśli z jakiegoś rachunku nie korzystamy, warto go zamknąć. W ten sposób, jeśli za jakiś czas pojawi się specjalna oferta dla nowych klientów, będziemy mogli z niej skorzystać.

4. Kredyty. W naszym kraju nie umiemy korzystać z produktów finansowych, a mimo to często korzystamy z wysoko oprocentowanych pożyczek gotówkowych i innych usług parabanków, za które przepłacamy. Aby na serio zacząć oszczędzać, trzeba czym prędzej spłacić pożyczki i nie generować dodatkowych kosztów.

5. Medykamenty. Polska ma jeden z najwyższych wskaźników, jeśli chodzi o zakup produktów leczniczych i suplementów. Jest on znacząco wyższy niż gdziekolwiek indziej. Wystarczy spojrzeć na reklamy - przynajmniej co druga dotyczy leków i para-leków. Wiele osób zarzeka się, że nie kupuje tego typu produktów, ale to nie prawda. Prawdziwe zrezygnowanie z takich zakupów (na przykład z musujących tabletek witaminizujących czy proszków na wzmocnienie) przyniesie znaczące oszczędności.

6. Kawa na mieście. O tym obszerniej pisałem tutaj.

7. Jedzenie. Wyrzucamy go stanowczo za dużo, bo i za dużo kupujemy. Robimy niepotrzebne zapasy w czasach, gdy wszystko dostępne jest od ręki i w pobliżu domu. Ponadto, jeśli na prawdę chcemy oszczędzić, powinniśmy zrezygnować, a przynajmniej ograniczyć kupowanie jedzenia gotowego (kanapek w pracy) i jedzenia na mieście. Szerzej w temacie jedzenia wypowiedziałem się tutaj.

8. Zakupomania. Uzależnienie od zakupów, chęć posiadania wszystkiego co widzieliśmy u znajomych, w filmach i na wystawach oraz zakupy na poprawę nastroju to coś, czego bezwzględnie należy się oduczyć. Problem istnieje i jest powszechny. Pozbycie się go jest bardzo trudne. Ale przynosi oszczędności o których nawet nie marzyliście. Jeśli oduczycie się kompulsywnych zakupów, będzie Was stać na zakup drogich rzeczy, o których zawsze marzyliście. Radziła się mnie kiedyś dziewczyna, która chciała oszczędzić na rower. Po rozmowie poradziłem jej, by kupiła rower zaraz po wypłacie, ale do końca miesiąca kupowała jedynie jedzenie (i tak wydawała na nie niewiele). Okazało się, że po zakupie roweru za ponad 1000 PLN, na koniec miesiąca zostały jej jeszcze spore oszczędności. Tylko dlatego, że przestała chodzić do sklepów z tanimi ciuchami, które tak na prawdę nie były jej potrzebne.

9. Słodycze, napoje. To akurat moje osobiste doświadczenie. Po analizie paragonów okazało się, że napoje (głównie gazowane) i słodycze pochłaniają lwią część rachunków. To była świetna motywacja do tego, by przestać je kupować, zacząć pić wodę, herbatę, ewentualnie wodę z miodem czy cytryną. Oszczędność i zdrowie w jednym, a za sprawą cytryny można było zrezygnować z zakupu tabletek z witaminą C.

10. Drogie prezenty. Rezygnacja z ich kupowania nie ma nic wspólnego ze skąpstwem. Nie ma potrzeby kupowania drogich prezentów, bo przecież nie o to chodzi w dawaniu. Wystarczy drobiazg, ale pieczołowicie wyszukany i dopasowany do osoby obdarowanego lub coś, zrobionego własnoręcznie (choćby ramka z wspólnym zdjęciem). Ja zdecydowałem się na zmianę, gdy zorientowałem się, że na prezent często wybieram coś fajnego, co sam chciałbym mieć, ale uważam za stanowczo zbyt drogie. To przesada.

Jeśli na serio myślisz o oszczędzaniu, to nie lekceważ żadnej z tych kategorii. W Twoich rachunkach tkwi ukryty potencjał i możesz go wydobyć. Może okaże się, że obiecywana w pracy podwyżka, która się odwleka nie jest niezbędna, by związać koniec z końcem? Może uda się ją przeznaczyć na coś innego niż spłata długów? A może branie nadgodzin przestanie być koniecznością, a zacznie nią być spędzanie więcej czasu z rodziną?

Wielowarstwowy Przekręt Energetyczny

Czy znasz ceny produktów, które kupujesz? Czy wiesz ile kosztuje masło, ser, papier toaletowy szampon, którego używasz? Czy 4 złote za kostkę masła, to drogi, czy tanio?

Jeśli nie znasz odpowiedzi na te pytania, to znaczy, że nie bierzesz oszczędzania na poważnie. Nie wystarczy kierować się tym, co udostępnia sklep. Nie warto korzystać z promocji "10% taniej", jeśli nie wiesz ile ten produkt kosztuje w innym sklepie, bez takiej promocji. Ale nie martw się - wiele osób, które zaopatruje się w hipermarketach, robiąc jedne duże zakupy co jakiś czas nie ma pojęcia ile kosztują podstawowe, najtańsze produkty. Aby oszczędzać musisz poznać ceny produktów - tych kupowanych codziennie i tych, które kupujesz regularnie.

Wystarczy zapamiętywać (lub zapisywać) ceny kilku produktów na każdych zakupach i porównywać je każdorazowo. W pewnej chwili zobaczysz, że są dni, gdy masło jest dwa razy droższe niż zwykle i wtedy go nie weźmiesz. To duża oszczędność. Mając listę codziennych sprawunków z zapisanymi na niej spodziewanymi cenami od razu będziesz wiedzieć, czy przepłacasz, czy też właśnie oszczędzasz. 

Są takie produkty, których nie kupujemy codziennie, ale używamy i raz na miesiąc musimy kupić. Dokładnie ten sam produkt może mieć bardzo zróżnicowaną cenę, dlatego warto wiedzieć ile zwykle płacimy za swój szampon, proszek do prania czy pieluchy dla dziecka. W ten sposób uzupełnimy zapasy w momencie, gdy produkty te będą najtańsze.

Zdziwisz się ile możesz zaoszczędzić tylko dzięki temu, że masz pojęcie o cenach tego, co faktycznie kupujesz. Ja się zdziwiłem kilka lat temu, więc wiem jakie różnice w cenach i pozorne promocje zdarzają się w sklepach.

Spotkałem się ostatnio z ciekawym przekrętem. Otóż, do osoby starszej (przeważnie) przychodzi przedstawiciel firmy energetycznej (przeważnie przedstawia się w taki sposób, że mamy wrażenie, że przychodzi od naszego dostawcy energii) i proponuje umowę na tańszą energię elektryczną. Niczego nieświadomy klient podpisuje umowę i od tej pory zaczynają się problemy.

Tu warto na chwilę się zatrzymać, gdyż wariantów tego przekrętu jest co najmniej kilka. Postaram się je omówić i zaproponować rozwiązanie każdego z nich.

Umowa na energię z nowym operatorem

Najczęściej okazuje się, że nowy operator owszem - dostarcza energię elektryczną odrobinę taniej niż dotychczasowy, jednak nie świadczy on usługi dystrybucji energii (część opłaty wynika ze zużycia energii czynnej, część z jej dystrybucji, czyli kosztów przesyłu). Zatem musimy ją sobie dostarczyć we własnym zakresie - kupić od dotychczasowego dostawcy. A to kosztuje. Dodatkowo, w umowie jest cesja lub upoważnienie do rozwiązania dotychczasowej umowy. Jeśli więc korzystamy z jakiejkolwiek oferty promocyjnej (a z tych korzysta znacząca większość odbiorców), to musimy operatorowi zapłacić koszta zerwania umowy. W ten sposób automatycznie będziemy kilka tysięcy złotych w plecy (a w najlepszym razie kilkaset złotych). To się zupełnie nie opłaca.

Najlepiej byłoby w ogóle nie wpuszczać nikogo, kto chciałby podpisać taką umowę. Ale jeśli dowiadujemy się po fakcie, że na przykład dziadkowie podpisali coś takiego, należy czym prędzej skontaktować się z dotychczasowym operatorem i unieważnić umowę. Warto też zgłosić na policji próbę oszustwa (niepoinformowanie o wszystkich warunkach umowy może być tak potraktowane), a nawet zastrzec numer dowodu, który widnieje w umowie. Koniecznie trzeba poinformować swoich bliskich, by nie podpisywali żadnych umów tego typu. A jeśli chcą coś podpisać, niech wezmą umowę do przejrzenia i skontaktują się z kimś, kto się na tym zna.

Ten pan tu nie pracuje

Istnieje jednak nieco inna wersja tego przekrętu, która otwiera nowe możliwości. Otóż po podpisaniu takiej umowy kontaktujemy się z firmą, by zweryfikować dane i "odkręcić" całą sprawę (mamy prawo do odstąpienia od umowy). Telefonicznie otrzymujemy jednak informację, że człowiek, który podpisał umowę nie jest pracownikiem firmy i nasze dane (jako klienta) nie figurują w bazie danych. Myślimy więc, że sprawa rozwiązana... nic bardziej mylnego.

Otóż teraz stać się może jedna z wielu rzeczy:

• Człowiek faktycznie jest po prostu oszustem i pozyskał tylko nasze dane, by je sprzedać lub użyć (do kupna samochodu, wzięcia kredytu, zawarcia jakichś zobowiązań).
• Oszust sprzeda teraz naszą umowę firmie, a mając upoważnienie do reprezentowania klienta może podjąć niekorzystne zobowiązania w kwestii umowy na dostawę prądu.
• Firma poświadczyła nieprawdę i za jakiś czas otrzymamy rachunek za usługi związane z umową plus odsetki karne. Tłumaczenie, że uzyskaliśmy informację o nieważności umowy nic nie da - podpisana umowa to wystarczający dowód.

Należy bezwzględnie zastrzec swoje dane, a następnie udać się do siedziby firmy i uzyskać pisemne poświadczenie o nieważności konkretnej umowy. Tylko wtedy umowa faktycznie przestanie obowiązywać (przynajmniej w tej konkretnej firmie).

Zabezpieczenie idealne

Wciąż najlepszym zabezpieczeniem jest zapobiegać problemom. Gdy ktoś do nas dzwoni i jesteśmy zainteresowani ofertą, umówmy się w siedzibie firmy, lub zadzwońmy sami pod właściwy numer (pozyskany z pewnego źródła - na przykład ze strony internetowej zaufanej firmy), powołajmy się na dzwoniącą osobę i umówmy na wizytę konsultanta. Kiedy dzwoni do nas ktoś z naszego banku, zróbmy podobnie. Nie zgadzajmy się na nic, nie potwierdzajmy swoich danych, ale zadzwońmy do banku i dowiedzmy się o co chodzi. Ograniczone zaufanie to najlepsza postawa. Dzięki temu będziemy spać spokojnie.